پاس عبارت است از انتقال صحیح و مناسب توپ ازیک بازیکن به بازیکن دیگر به عبارتی پاس دادن عامل ارتباط بازیکنان در جریان بازی است که باعث بالا رفتن قابلیت حفظ توپ و ایجاد یک موقعیت مناسب برای اجرای یک تاکتیک از قبل تمرین شده می شود.
اصول و ویژگی های پاس دادن کامل
آگاهی محیطی و انتخاب
برای داشتن یک پاس خوب بازیکن باید قبل از ارسال پاس ( بویژه قبل از دریافت ) بوسیله چرخش گردن و دیدن محیط اطراف ، فضا ها ، هم تیم ها ، حریف و … آگاهی محیطی خوبی داشته باشد و سپس بواسطه این آگاهی محیطی بهترین انتخاب و تصمیم را اتخاذ کند و آماده ارسال پاس شود.
همه این فرایند باید قبل از دریافت توپ و قبل از ارسال و اقدام به پاس انجام شود
ارتباط :
این مورد در راستای مورد قبل انتخاب و آگاهی محیطی بوده و حتما باید قبل از اقدام به پاس ، بین ارسال کننده و هدف یک ارتباط برقرار شود
در فوتبال این ارتباط به انواع غیر کلامی ، ارتباط کلامی و حتی در سطوح بالا ارتباط ذهنی تقسیم می شود که قطعا لازمه موفقیت حضور یکط از این سه گزینه می باشد
این ارتباط باید کوتاه ، سریع ، نامحسوس و مفید باشد ؛ گاها یک اشاره چشم ….
سادگی
باید سعی شود تا حد ممکن پاس ساده باشد ، به عبارتی بگونه ای باشد که بازیکن هدف بتواند در راحتترین حالت ممکن بهترین استفاده را بکند و زحمت نیفتد
سادگی پاس یه افزایش کیفیت ، کارایی و سرعت اجرا کمک میکند
تایمینگ پاس (زمانبندی پاس)
تایمینگ پاس یا زمانبندی در پاس به این معنی می باشد که توپ در زمان مناسب در مکان مناسب قرار گیرد ، یعنی اینکه بازیکن ارسال کننده با توجه به موقعیت مکانی هدف مورد نظر در بهترین زمان ممکن توپ را به انجا منتقل کند و همچنین بازیکن دریافت کننده در زمان مناسب در مکان مورد نظر باشد
تایمینگ پاس بالاخص در پاس های عمق و در بین مدافعان که در زمین حریف بسیار مهم بوده و می تواند تعیین کننده موفقیت و شکست باشد
این زمانبندی و تایمینگ به آگاهی محیطی ، انتخاب و ارتباط بسیار وابسته بوده و این موارد زمینه هایی هستند که تعیین کننده یک پاس با کیفیت و تایمینگ مناسب هستند
دقت در پاس
پاس عامل ارتباط می باشد ، و مالکیت توپ لازمه موفقیت لازمه موفقیت است ، پس در صورت نداشتن پاس سالم مالکیت توپ را نیز نداریم و در نتیجه توانایی ایجاد موقعیت و رسیدن به گل و موفقیت را نداریم
بنابراین پاس باید از دقت کافی برخوردار باشد تا اشتباه نشود و توپ را از دست ندهیم .
دقت در پاس وابستگی زیادی به اصول مکانیکی و تکنیکی اجرای پاس دارد ، که در ادامه آنها را توضیح خواهم داد …
پاس دقیق یکی از موارد تضمین کننده مالکیت توپ و در نتیجه خلق موقعیت و موفقیت می باشد
شدت پاس
شدت پاس باید با توجه به فاصله ، زمانبندی ، سطح توانایی بازیکن هدف و … تنظیم و اجرا شود
شدت پاس باید بگونه ای باشد که اولا بازیکن هدف برای تصاحب توپ دچار سختی و ریسک نشود و در ثانی بگونه ای باشد که در میان راه قطع و ناقص نشود
شدت پاس نیز به اصول تکنیکی و مکانیکی اجرای بازیکن در زمان پاس بستگی دارد
گاهی یک شدت نامناسب می تواند زمینه از دست رفتن توپ ، فضا و موقعیت را فراهم کند
سرعت پاس نیز مکمل و وابسته به شدت پاس می باشد که آنهم باید نسبت به موقعیت و زمانبندی و … تنظیم شود و از سرعت مناسب استفاده شود
فریب در پاس
برای داشتن یک پاس کامل و موفق لازم است که قدرت پیش بینی و بازیخوانی حریف را تا حد ممکن پایین بیاوریم تا فرصت عکس العمل و مقابله را از آنها بگیریم .
برای اینکار باید پاس همراه با فریب باشد بگونه ای که حریف را دچار اشتباه نماید ، به عبارتی باید حریف نتواند براحتی جهت و هدف پاس را تشخیص دهد
برای داشتن فریب در پاس میتوان از قدرت انتخاب و وضعیت بدن استفاده کرد ، مثلا پاس های رونالدینهو …
با چاشنی کردن خلاقیت انتخاب های صحیحی انجام شود که پیش بینی و مقابله با انها سخت باش و هنگام ارسال پاس وضعیت بدن بگونه ای باشد که فریبند عمل نماییم
انواع پاس
انواع پاس از نظر ارتفاع از زمین
پاسها از لحاظ ارتفاع از زمین به 2 دسته پاسهای زمینی و پاسهای هوایی تقسیم می شود
پاس های زمینی
همانطور که از اسمشان مشخص است پاسهای است که بدون هیچ ارتفاعی و در سطح زمین ارسال می شوند. این پاسها مورد توجه ترین پاسهای فوتسال هستند چرا که دقت مناسبی دارند و سرعت بازی را هم کم نمی کنند
پاسهای هوایی
پاسهای هوایی با ارتفاع از سطح زمین ارسال میشوند این پاسها معمولا نسبت به پاسهای زمینی دقت کمتری دارند و همچنین باعث کند شدن حرکت تیم می شود.
البته نوعی از پاسهای هوایی که به پاسهای لاب معروف هستند استفاده های تاکتیکی زیادی در فوتسال دارد که در ادامه درباره آن صحبت خواهیم کرد
انواع پاس قسمتی از بدن که به توپ ضربه میزند
۱- پاس با روی پا
از این قسمت پا برای ارسال پاس های بلند وهوایی استفاده می شود و همچنین یکی از موارد استفاده این ناحیه ارسال پاسهایی است که لازک است با شدت زیادی و مثل شوت ارسال شود مثل پاس های پای تیر دوم یا ضربات کرنر یا اوت
2- پاس کنار پا
از این قسمت هم برای ارسال پاس های بلند و هوایی استفاده می شود نسبت به روی پا این پاس ها دقت بیشتری دارد اما از شدت کمتری برخوردار هستند. یکی از موارد استفاده این پاس پاس های بلند از منطقه عقب زمین برای بازیکن راس توسط دروازه بان یا بازیکن عقبگیر است.
در این پاس پای تکیه کمی عقب تر از توپ قرار می گیرد شدت ضربه به توپ بر حسب مسافت تنظیم می شود. بدن کمی به سمت عقب متمایل می شود و ضربه زده می شود برای دقت بیشتر کمی پا پس از ضربه توپ را دنبال می کند.
3- پاس با داخل یا بقل پا
بفل پا مهمترین قسمت برای ارسال پاس در فوتسال است.این قسمت سطح اتکای زیادی را با توپ ایجاد می کند در نتیجه پاسی که از طریق این ناحیه ارسال شود شدت زیادی ندارد در عوض پاس های بقل پا دقیقترین پاس ها هستند .از این پاس ها برای پاسهای زمینی و کوتاه استفاده می شود.
در پاس بغل پا پای تکیه کنار توپ ( پایی با آن عمل پاس صورت نمی گیرد ) قرار می گیرد.پای ضربه زننده برای حرکت توپ حرکت می کند در لحظه برخورد به توپ مچ قفل میشود و پس از ضربه توپ روی زمین به سمت هدف حرکت می کند.
4- پاس با خارج پا
این پاس ها به پاس های بیرون پا هم معروف هستند و یکی از موارد ارسال این پاس ها زمانی است مثلا یک بازیکن راست پا می خواهد به بازیکنی که در سمت راست است پاس بدهد اما زاویه مناسب برای پاس بقل پا را ندارد در نتیجه پاس بیرون پا گزینه سریع و مناسبی است.
از پاس بیرون پا برای ارسال پاس های هوایی و بلند هم استفاده می شود باید توجه کرد پاس بیرون پا یک مسیر منحنی و قوس دار به توپ می دهد که می تواند باعث فریب حریف شود.
5- پاس با کف پا
یکی از علایم شناسایی بازیکنان ماهر و حرفه ای در فوتسال کار با کف پا است. پاس هایی که با کف پا ارسال میشوند معمولا مسافت بسیار کمی را طی می کنند و دقت خیلی خوبی دارند.از این پاس در جریان یک مسابقه در موارد زیادی استفاده می شود.
6- پاس با پشت پا
این پاس ها با قسمت پاشنه پا و به سمت عقب ارسال می شود. این گونه پاسها به دلیل سطح تماس خیلی کم با توپ دقت خیلی کمی دارند. معمولا سفارش میشود برای پاس به پشت سر از کف پا استفاده شود.
7- پاس لاب ( کوتاه ، بلند)
پاس های لاب از تکنیکهای مخصوص فوتسال است این پاس ها از نوع پاسهای هوایی به شمار می آیند.
نوع انجام این پاس به این صورت است که پای بازیکن زیر توپ قرار می گیرد و با بالا آوردن پا توپ را از سطح زمین بلند می کند این پاس ها گرینه ای بسیار عالی برای ارسال پاس به مناطقی از زمین است که سر راه آن یک مانع وجود دارد.
پاس لاب در فوتسال مثل پاس چیپ در فوتبال است اما باید دقت داشت که در پاس لاب به توپ هیچ ضربه ای زده نمی شود و می شود گفت ما توپ را با پا به سمت مورد نظر پرتاب می کنیم

عوامل کلیدی در اجرای پاس ماهرانه:
۱- انتخاب نوع پاس
هدف و زمان اجرای هر نوع پاسبا دیگری فرق دارد و بازیکن باید به سرعت تشخیص دهد که در آن لحظه کدام نوع پاس می تواند تاثیر بهتری داشته باشد. انتخاب نوع مناسب پاس اولین مرحله موفقیت یک پاس است.
۲- اجرای پاس (دقت – شدت – فریب و لحظه پاس )
پاس ماهرانه و مناسب پاسی است که تمام اصول پاس در آن رعایت شود. رعایت اصول پاس باعث اجرای صحیح پاس می شود.
۳- مهارت در اجرای پاس
تکنیک پاس پس از تمرین و ممارست زیاد تبدیل به مهارت میشود. هر چه بازیکن در اجرای پاس مهارت بیشتری داشته باشد پاس های کارسازتری را ارسال می کند.
۴- سرعت در تصمیم گیری
همین طور که در مقاله قدرت تصمیم گیری در فوتسال گفتیم فوتسال به خاطر محدودیتهایی که در زمان و فضا دارد نیاز به بازیکنانی دارد که به سرعت بتواند در شرایط مختلف تصمیم گیری کند.سرعت در تصمیم گیری باعث میشود بازیکن بتواند به سرعت نوع پاس و هدف پاس را تشخیص بدهد در نتیجه پاس مناسبی را ارسال کند.
۵- آگاهی محیطی ( بازیکن خودی ، بازیکن حریف ، فضاهای خطرناک)
قبلا گفتیم آگاهی محیطی یا آگاهی فضایی یکی از مهمترین موارد لازم برای موفقیت در فوتسال است. وجود آگاهی محیطی مناسب باعث می شود سرعت تصمیم گیری بازیکن بالاتر برود و بتواند پاس مناسبی را ارسال کند.
نکات کلیدی در آموزش تکنیک پاس:
۱- در آموزش تکنیکها می بایست به ۳ عامل تکنیکی : پای ضربه زننده – پای تکیه گاه و وضعیت سر توجه نمود.
۲- سیر پیشرفت در آموزش تکنیکها باید مدنظر باشد.( مقدماتی – پیشرفته – شرایط نزدیک به بازی – شرایط بازی) چرا که اگر بازیکنان در مرحله مقدماتی که طراحی تمرینات به شکل ساده و بدون حضور مدافع با سرعت پایین انجام خواهد شد نتوانند اصول را بدرستی انجام دهند در مراحل بالاتر به مشکل خواهند خورد چرا که همانطور که شما مربیان عزیز آگاه می باشید در مرحله پیشرفته ۲ اتفاق درپیشرفت تمرینات حادث خواهد شد :
- ۱- اضافه کردن مدافع
- ۲- بالا رفتن سرعت اجرای تکنیک همینطور در شرایط نزدیک به بازی می بایست از برتری عددی و بازی در نیمه زمین با ۲ دروازه باشروط خاص جهت شکل گیری تمرین و دست یافتن به اهداف تکنیک خاص مورد نظر در تمرین رسید و در نهایت در شرایط بازی مشاهده نماییم آیا بازیکنان به شکل صحیح قادر به اجرای تکنیک صحیح در شرایط سخت میباشند یاخیر!
۳- در صورتیکه بازیکنان در مراحل بالاتر طراحی تمرینات توسط مربی نتوانند تکنیک را بدرستی اجرا نمایند نیاز هست که مربی به مرحله قبل باز گشته و تمرینات جدیدی را طراحی نماید.
۴- استمرار در تمرینات و تاکید بر اجرای اصول از نکات برجسته و قابل تامل برای مربیان خواهد بود.
۵- رعایت اصل تنوع تمرین و طراحی تمرینات به شکل ساده و قابل فهم مد نظر باشد.
۶- پاس آخر منجر به گل یا موقعیت خطرناک برای مربیان می بایست با ارزش تلقی گردد و همواره بازیکنان با این قابلیت می بایست مورد تمجید مربی قرار گیرد.
۷- همواره برای تمرینات شرایطی انتخاب نمایید که تکنیک مورد انتظار شما مداوم تکرار گردد و بازیکنان مجبور به انجام آن شوند(برای مثال در آموزش پاس : بازیکنان پس از ارسال ۷ پاس مجوز به گل رسیدن خواهند داشت یا هر ۷ پاس ۱ امتیاز برای تیم پاس دهنده خواهد داشت) .
۸- از پیچیده نمودن تمرین و شروط جلوگیری بفرمایید(تمرین بایدساده ، قابل فهم و واقع گرا باشد).
۹- تمرینات را از ساده به مشکل طراحی نماییم.
۱۰- در تمرینات فقط یک موضوع را کوچ و همه تمرکز را برای اجرای صحیح آن تکنیک قرار دهیم.
پاس با ارزش:
پاس اگر در زمین حریف و پشت مدافعین در فضاهای خطرناک و فشرده (عمق) داده شود پاس با ارزش بوده چراکه پاس درعرض اصولا برای حفظ توپ ، در اختیار داشتن مالکیت برای اجرای تاکتیک و رسیدن به عمق یا فضاهای خطرناک حریف خواهد بود.از پاس در عرض گلی به ثمر نخواهد رسید ولی اجرای تاکتیک (حمایت در حمله) همواره پس از ارسال پاس در عمق ( به کناره ها یا راس) صورت خواهد گرفت.