قوانین داوری در فوتبال
قانون اول:
زمین مسابقه؛ طول نباید بیشتر از ۱۲۰ متر و كمتر از ۹۰ متر و عرض آن بیش از ۹۰ متر و كمتر از ۴۵ متر باشد. در مسابقات بین المللی طول زمین مسابقه نباید بیش از ۱۱۰ متر و كمتر از ۱۰۰ متر و عرض آن بیش از ۷۵ متر و كمتر از ۶۴ متر باشد.
▪ نكات مهم:
الف) ارتفاع میله پرچم نقطه كرنر حداقل ۱۵۰ سانتیمتر
ب) در گوشه زمین قوس كرنر ربع دایره به شعاع ۱ متر رسم گردد.
ج) رنگ تیر دروازه باید سفید باشد.
د) رسم دایره نیمه زمین به شعاع ۹/۱۵ متر
و) استفاده از طناب به جای تیر دروازه ممنوع است.
● قانون دوم:
توپ مسابقه؛ توپ بایستی گرد و كروی باشد از چرم و یا جنس مناسب دیگر محیط نباید از ۶۸ سانتیمتر كمتر و از ۷۰ سانتیمتر بیشتر باشد وزن توپ نباید كمتر از ۴۱۰ گرم و بیشتر از ۴۵۰ گرم باشد فشار توپ در سطح دریا برابر %۶ الی ۱/۱ اتمسفر.
● قانون سوم:
تعداد بازیكنان؛ مسابقه می بایستی از دو دسته كه تعداد هر تیم نباید بیشتر از ۱۱ بازیكن باشد كه یكی از آنها دروازبان است آغاز می گردد اگر تعداد بازیكنان كمتر از ۷ نفر باشد مسابقه نباید آغاز گردد. در بازیهای كه تحت نظارت و سرپرستی فیفا و كنفدراسیون ها یا فدراسیونها ملی انجام می گیرد. حداكثر جانشین ۳ نفر در بازیهای دوستانه تعداد تعویض توافقی و اگر داور قبل از شروع مسابقه از این مسأله آگاه نشود حداكثر تعویض ۳ نفر خواهد بود . بازیكن جانشین زمانی می تواند داخل زمین شود كه بازیكن اصلی زمین بازی را ترك كرده و سپس تنها با علامت داور می تواند وارد زمین شود.
● قانون چهارم:
وسایل بازیكن؛
▪ وسایل بازیكن عبارتند از:
الف) پیراهن ب) شورت
ج) جوراب ساق بلند
د) محافظ ساق
و) كفش بازیكنی كه برای تكمیل وسایل زمین را ترك كرده برای ورود به زمین حتماً باید توپ خارج از بازی باشد.
● قانون پنجم:
داور؛
▪ وظایف داور عبارتند از:
الف) اجرای قوانین بازی
ب) كنترل بازی با همكاری كمك داوران و داور چهارم
ج) اطمینان از قانونی بودن توپ
د) اطمینان از قانونی بودن وسایل بازیكنان
و) عمل كردن وقت نگهدار و یادداشت نتیجه
هـ) برای هر گونه نقص مقررات مسابقه توقف یا تعلیق یا ختم نماید.
ی) توقف، ختم، تعلیق برای هرگونه حوادث خارج از زمین بازی ۸- آسیب دیده گی شدید بازیكن ر) تهیه گزارش
ز) شروع مجدد بازی بعد از هر توقف
ژ) دادن آوانتاژ و ...
● قانون ششم:
كمك داوران؛ دو كمك داور تعیین می گردد كه وظایف آنها تابع داور است.
▪ وظایف كمك داور عبارتند از :
الف) چه زمانی توپ از زمین خارج شده
ب) كدام تیم ضربه دروازه، كرنر یا پرتاب را انجام دهد.
ج) وقتی بازیكنی به خاطر آفساید جریمه شود.
د) وقتی كه خطایی دور از چشم داور اتفاق افتد.
و) خطایی كه كمك داور به آن نزدیكتر باشد حتی داخل جریمه.
هـ) در ضربات پنالتی دروازه بان قبل از ضربه جلو حركت كند یا توپ از خط گذشته باشد.
● قانون هفتم:
مدت بازی؛ دو وقت مساوی ۴۵ دقیقه وجوددارد مگر دو تیم قبل از آغاز بازی توافق كنند وقت را كم كنند. زمان بین دو نیمه كه بازیكنان حق استفاده مدتی استراحت بین دو نیمه را دارند، نباید از ۱۵ دقیقه بیشتر باشد. تنها با موافقت داور می تواند تغییر كند.
● قانون هشتم:
شروع و شروع مجدد بازی؛ عبارتند از :
الف) در آغاز هر مسابقه
ب) بعد از به ثمر رسیدن هر گل
ج) در شروع نیمه دوم
د) در شروع هر نیمه وقت اضافه با ضربه شروع می توان مستقیماً گل زد.
● قانون نهم:
توپ در بازی و خارج از بازی؛ توپ خارج از بازی است زمانی كه:
الف) تمام توپ از روی خط دروازه یا خط طولی از روی زمین یا هوا عبور كند.
ب) بازی توسط داور متوقف شده باشد.
▪ توپ در داخل بازی: در همه حال توپ در داخل بازی است شامل:
الف) توپ در اثر برخورد با تیرك پرچم گوشه یا به تیر های دروازه به داخل زمین باقی بماند.
ب) توپ در اثر برخورد با داور و كمك داور زمانی كه آنها در داخل زمین هستند به زمین برگردد.
● قانون دهم:
روش امتیاز دادن؛ تیمی برنده است كه تعداد گل بیشتری در جریان مسابقه به ثمر رسانده باشد.
● قانون یازدهم:
آفساید؛ بازیكن نزدیكتر از توپ و آخرین نفر دوم حریف به دوازه باشد.
قانون دوازدهم: خطاها و رفتار های ناشایست؛ ده خطای زیر را که به طریقی به تشخیص داور انجام گیرد و یك ضربه آزاد مستقیم گرفته می شود عبارتند از :
الف) گل زدن یا اقدام به آن
ب) پشت پا زدن یا اقدام به آن
ج) پریدن روی بازیكن حریف
د) تنه زدن به حریف
و) زدن یا اقدام به آن
هـ) هل دادن حریف
ی) تكل روی حریف برای كسب توپ اما قبل از لمس توپ به حریف برخورد كند
ر) آب دهان انداختن به حریف
ز) گرفتن حریف
ژ) دست زدن عمدی به توپ (به جز دروازه بان در داخل محوطه جریمه خود)
▪ توجه: اگر هر یك از ده خطای بالا به وسیله بازیكن در داخل محوطه جریمه صورت پذیرد یك ضربه پنالتی به نفع تیم حریف اعلام می گردد. در ضمن در اعلام پنالتی وضعیت توپ ملاك نیست. اما توپ باید در جریان بازی باشد. اگر بازیكنی به تشخیص داور هر یك از خطاهای زیرا را مرتكب شود یك ضربه آزاد غیر مستقیم به نفع تیم مقابل اعلام می شود.
الف) بازی كردن به نحو خطرناك
ب) سد كردن
ج) جلوگیری از رها كردن توپ با دست توسط دروازه بان.
اگر دروازه بان ۵ خطای زیر را در داخل محوطه خود انجام دهد، یك ضربه آزاد مستقیم گرفته می شود.
۱) دروازه بان توپ را بیش از ۶ ثانیه از پر تاب توپ در اختیار داشته باشد.
۲) بعد از رها كردن توپ آن را دوباره با دست لمس كند، قبل از اینكه توپ با بازیكن دیگر لمس شده باشد.
۳) توپ را از پرتاب اوت توسط همدسته آن با دست لمس كند.
۴) وقت را تلف كند.
۵) چنانچه توپ عمدی توسط بازیكن همدسته دروازه بان پا به طرف او زده و با دست لمس كند.
اگر بازیكنی هفت خطای زیر انجام دهد كارت زرد می گیرد:
۱) برای رفتار غیر ورزشی گناهكار باشد.
۲) مخالف خود را با كلمات و عمل نشان دهد.
۳) مهرانه قوانین بازی را نقض نماید.
۴) آغاز مجدد بازی را به تأخیر اندازد.
۵) عدم رعایت فاصله در ضربه های آزاد ریالكرنر،...
۶) عمدی زمین بازی را بدون اجازه داور ترك كند.
۷) بدون اجازه داور، وارد یا دوباره وارد زمین شود.
● خطای قابل اخراج:
۱) برای خطای شدید گناهكار باشد.
۲) برای برخورد شدید گناهكار باشد
۳) آب دهان انداختن به حریف یا هر شخص دیگر
۴) وضعیت آشكار گل را با دست زدن از حریف سلب كند
۵) وضعیت آشكار گل را از حركت رو به جلو حریف با خطایی كه جریمه پنالتی یا ضربه آزاد باشد سلب كند
۶) استفاده از الفاظ اهانت آمیز و بی احترامی و فحش دادن
۷) دومین اخطار در همان بازی
● قانون سیزدهم:
ضربات آزاد؛ بر دو قسمت می باشد:
۱) مستقیم
۲) غیر مستقیم در هر دو ضربه توپ بایستی ثابت باشد زننده نمی تواند بار دوم با توپ بازی كند مگر اینكه بازیكن دیگری توپ را لمس كند.
▪ ضربات آزاد مستقیم: اگر مستقیم وارد دروازه حریف شود گل محسوب می شود - اگر ضربه آزاد غیر مستقیم وارد دروازه خودی كند یك ضربه كرنر برای حریف گرفته می شود - اگر ضربه آزاد غیر مستقیم، وارد دروازه حریف شود گل قبول نیست بلكه ضربه دروازه محسوب می گردد.
● قانون چهاردم:
ضربه پنالتی؛ وقتی بازیكنی یكی از خطاهای ۱۰ گانه در داخل محوطه جریمه انجام دهد یك ضربه پنالتی برای تیم مقابل اعلام می گردد.
● قانون پانزدهم: پرتاب اوت؛ پرتاب اوت روشی برای آغاز مجدد بازی محسوب می گردد و از پرتاب مستقیم اوت گل محسوب نمی گردد وقتی تمامی توپ از روی خط طولی از روی زمین یا هوا عبور كند اوت محسوب می شود.
● قانون شانزدهم:
ضربه دروازه؛ روشی برای شروع مجدد بازی است. از ضربه دروازه كه مستقیم به دروازه تیم مقابل زده می شود گل محسوب می گردد. بازیكن تیم مقابل می بایستی در هنگام ضربه دروازه خارج از محوطه جریمه قرار گیرد.
● قانون هفدهم:
ضربه كرنر؛ روشی برای آغاز مجدد بازی بر روی دروازه حریف می توان گل زد.
▪ دستورات درباره ضربه پنالتی:
روشی است برای مشخص نمودن تیم برنده در مسابقاتی كه می بایست یك تیم برنده باشد بعد از اینكه مسابقه با نتیجه مساوی به پایان رسید. داور بایستی به وسیله قرعه كشی با سكه بین كاپیتانهای دو تیم زننده اولین ضربه را مشخص كند. در صورتی كه تیمی از تعداد تعویض های خود برابر مقررات مسابقات استفاده نكرده باشد دروازه بانان آن تیم مصدوم و قادر به بازی نباشد می تواند از دروازه بان ذخیره استفاده كند.
بهترین داوران فوتبال:
ردهبندی بهترین داوران فوتبال جهان از نگاه فدراسیون بین المللی تاریخ و آمار در دهه ۲۰۱۱ تا ۲۰۲۰
۱- فلیکس بریچ (آلمان) ۱۴۱ امتیاز
۲- جونیت چاکر (ترکیه) ۱۴۰ امتیاز
۳- بیورن کوپیرز (هلند) ۱۳۳ امتیاز
۴- نیکولا ریتزولی (ایتالیا) ۱۱۳ امتیاز
۵- نستور پیتانا (آرژانتین) ۸۸ امتیاز
۶- هاوارد وب (انگلیس) ۷۶ امتیاز
۷- دامیر اسکومینا (اسلوونی) ۷۶ امتیاز
۸- مارتین اتکینسون (انگلیس) ۶۹ امتیاز
۹- ویکتور کاسای (مجارستان) ۵۶ امتیاز
۱۰- متئو لاهوز (اسپانیا) ۵۴ امتیاز
۱۱- جانلوکا روچی (ایتالیا) ۵۳ امتیاز
۱۲- مارک کلاتنبرگ (انگلیس) ۵۲ امتیاز
۱۳- پدرو پروئنکا (پرتغال) ۴۹ امتیاز
۱۴- کارلوس کاربایو (اسپانیا) ۴۷ امتیاز
۱۵- میلوراد مازیچ (صربستان) ۳۵ امتیاز
۱۶-روشن ایرماتوف (ازبکستان) ۳۳ امتیاز
۱۷- جوناس اریکسون (سوئد) ۳۰ امتیاز
۱۸- کلمن تورپین (فرانسه) ۳۰ امتیاز
۱۹- علیرضا فغانی ایران) ۲۳ امتیاز
شغل اصلی داوران فوتبال در ایران چیست
داوران فوتبال ایران جزو مظلومترین اقشار در این رشته پرمخاطب هستند. در فوتبالی که بازیکنان و مربیانش قراردادهای میلیونی و میلیاردی امضا میکنند و دریافتی مناسبی دارند، داوران بهعنوان یکی از تأثیرگذارترینها در رقابتهای فوتبال همواره در بخش آخر توجه قرار داشتند.
قضاوتکنندگان مسابقات فوتبال که خیلیهای آنها سرشناس هستند و سالهاست نامشان را در این رشته ورزشی شنیدهایم، اکثرا انسانهای تحصیلکردهای هستند و البته منبع درآمد اصلیشان از فوتبال نیست. اگر این افراد بخواهند زندگیشان را از راه فوتبال بچرخانند، هرگز به جایی نمیرسند. همین حالا دریافتی یک داور وسط و نه کمکداور درصورتی که بیش از 20 مسابقه در سال سوت بزند، نهایتا به 20میلیون تومان سالیانه برسد که هرگز عدد بالایی نیست.
در این شرایط تقریبا همه داوران شاغل در لیگ فوتبال شغلهای مختلفی دارند اما به خاطر عشقی که به قضاوت در فوتبال در وجودشان است، مسائل زیادی را به جان میخرند و سوت در دست میگیرند.
این اتفاقات در شرایطی رخ داده که داوران لیگبرتر این روزها بسیار تحت فشار هستند و با هر سوت مربیان تیمها با مصاحبه و فعالیتهای رسانهای علیه آنها جبهه میگیرند و حتی کار به جایی میرسد که در فضای مجازی نیز هواداران مواضع زیادی علیه آنها میگیرند و توهینهایی نیز به این قشر مظلوم میشود.
در این شرایط بد نیست به بررسی وضعیت شغلی برخی داوران سرشناس بپردازیم تا مشخص شود حرفه اصلی آنها که اکثرا تحصیلکرده نیز هستند، چیست.
بیژن حیدری؛ جراح ارتوپد
داور 40ساله فوتبالی که بعد از علیرضا فغانی دومین داور در لیست بینالمللی از ایران شناخته میشود، سالهاست در امر قضاوت حضور دارد اما شغل اصلی او هیچ سنخیتی با فوتبال ندارد. حیدری یک پزشک حادق در استان همدان محسوب میشود. او جراح ارتوپد است که در کل کشور نیز نامش در پزشکی سرآمد شده و یکی از بهترین پزشکان ارتوپد در سطح ایران محسوب میشود. حیدری اما در کنار طبابت عشق به فوتبال را فراموش نکرده و همواره یکی از داوران مطرح و خوب ایران بوده است.
سیدمهدی سیدعلی؛ معاون سازمان ورزش شهرداری تهران
این داور 42ساله چند روز قبل مدرک تحصیلی دکتری خود را در رشته مدیریت تربیت بدنی و علوم ورزشی دریافت کرد. او که سالهاست در فوتبال ایران حضور دارد، از دیرباز کارمند شهرداری تهران بوده و به تازگی به سمت معاونت اجرایی سازمان ورزش شهرداری نایل آمده است. تقریبا همه فوتبالیها میدانند فعالیتهای ورزشی شهرداری تهران زیرنظر سیدعلی انجام میشود که قابل توجه است.
پیام حیدری؛ معاون ورزشی شهرداری همدان
او بهعنوان برادر کوچکتر بیژن حیدری یکی از داوران جوان فوتبال محسوب میشود. پیام حیدری 34ساله تحصیلاتش را تا مقطع فوق لیسانس ادامه داده و مدت زیادی است در شهرداری همدان بهعنوان کارمند فعالیت میکند. او چندماهی است به سمت معاونت اجرایی شهرداری نیز رسیده و به مردم شهر خودش خدمت میکند.
حمید حاجملک؛ آتشنشان
دیگر داور دهه شصتی فوتبال که شغلش با فوتبال بیگانه است، حمید حاج ملک است. حاجملک 39ساله در سازمان آتشنشانی فعالیت میکند و یک آتشنشان زحمتکش است. از او بارها در روز آتشنشان در مسابقات فوتبال تقدیر به عمل آمده است. حاج ملک مدتی به دلیل پارگی رباطصلیبی نتوانست در مسابقات حضور یابد اما حالا چندماهی است برگشته و عشق خود را دنبال میکند.
موعود بنیادیفر؛ استاد دانشگاه
موعود بنیادیفر که به تازگی دکتری مدیریت تربیت بدنی و علوم ورزشی خود را اخذ کرده نیز، یکی دیگر از داوران تحصیلکرده فوتبال ایران است. این داور 35ساله که اهل چهارمحالوبختیاری است، طی سالیان گذشته کارمند آموزش و پرورش بوده و در رشته تربیت بدنی بهعنوان دبیر کار میکرده است. او حالا در دانشگاههای مختلف مدرس تربیت بدنی است و بهعنوان یک استاد دانشگاه فعالیتش را ادامه میدهد.
حسن اکرمی؛ مدیر شرکت ساختمانی
داور شمالی فوتبال ایران یک مهندس عمران است و فعالیتهای غیرفوتبالی خود را در عرصه ساختمانی دنبال میکند. این داور 36ساله یک شرکت ساختمانی دارد و بهعنوان مدیر آن کارهای نقشهکشی و بنای ساختمانها را انجام میدهد. اکرمی نیز طی چندسال گذشته در فوتبال ایران بارها نامش مطرح شده و به واسطه شخصیت آرامی که دارد، زیاد از او شنیدهایم.
اشکان خورشیدی؛ کارمند رسمی شهرداری
خورشیدی یکی از داوران مطرح و باتجربه فوتبال ایران محسوب میشود. او که 41سال سن دارد، تحصیلاتش را تا مقطع لیسانس ادامه داده و در شهرداری تهران بهعنوان کارمند رسمی استخدام است. خورشیدی این روزها قضاوت بازیهای مهم فوتبال را برعهده دارد و نامش برای اهالی این رشته بسیار آشناست.
رضا کرمانشاهی؛ مدیریت نمایشگاه خودرو
داور آخرین دربی برگزارشده پایتخت هم شغلش با فوتبال هیچ نسبتی ندارد. کرمانشاهی که اصالتا اهل پاکدشت است و 42سال سن دارد، در عرصه خریدوفروش خودرو فعالیت میکند و یک نمایشگاه خودرو را مدیریت میکند. او در این بخش بسیار هم موفق است و به واسطه رفقای زیاد فوتبالی و غیرفوتبالیای که دارد، توانسته اعتبار خوبی برای خود جمع و جور کند.
محمدرضا اکبریان؛ کارمند شرکت صنعتی مپنا
داور 42ساله فوتبال ایران که بارها برای استقلال و پرسپولیس و دیگر تیمهای بزرگ سوت زده، در عرصه حملونقل فعالیت میکند. او در یک شرکت صنعتی به نام مپنا فعالیتهای حملونقل و صنعتی را دنبال میکند و دوران بیکاریاش در مسابقات فوتبال سوت میزند.
وحید کاظمی؛ دبیر ورزش در آموزش و پرورش
این داور شمالی و 37ساله که چند سالی است به لیست بینالمللی ایران هم اضافه شده و در مسابقات خارجی نیز سوت میزند، کارمند آموزش و پرورش است و بهعنوان یک دبیر ورزش و تربیت بدنی شغل اصلیاش را دنبال میکند.